Laktoz ve Laktoz İntoleransı Nedir?

Laktoz Nedir, Zararları Nelerdir?

Laktoz, süt ve süt ürünlerinde doğal olarak bulunan bir tür şekerdir. Kimyasal olarak glukoz ve galaktoz adlı iki basit şekerin birleşiminden oluşan bir disakkarittir. Laktozun sindirilebilmesi için bağırsakta laktaz adlı enzimin bulunması gerekir. Ancak birçok bireyde bu enzim, genetik olarak 2 yaşından sonra azalmaya başlar.

Laktozun Zararları (Laktoz İntoleransı Olanlarda)

Laktoz intoleransı, kişinin yeterince laktaz enzimi üretmemesi nedeniyle laktozu sindirememesi durumudur. Bu kişiler süt ürünleri tükettiklerinde şu belirtileri yaşayabilir:

Karında şişkinlik ve gaz

Karın ağrısı, kramp

Bulantı

İshal

Bağırsakta gurultular

Sık sık laktoz tüketmek bu kişilerde bağırsak florasında bozulma, emilim sorunları ve rahatsız edici sosyal etkiler yaratabilir.

Süt ve Süt Ürünlerindeki Hormonların Potansiyel Etkileri

Modern süt üretiminde, özellikle endüstriyel çiftliklerde, süt verimini artırmak amacıyla hayvanlara büyüme hormonu (rBST, rBGH) gibi hormonlar verilebilir. Ayrıca ineklerin doğal fizyolojisinde bulunan östrojen ve progesteron gibi hormonlar da süte geçebilir.

Bu hormonlar özellikle şu nedenlerle sorgulanmaktadır:

Erken ergenlik (özellikle kız çocuklarında)

Hormonal dengesizlikler

Polikistik over sendromu (PCOS) gibi durumları tetikleyici etkiler

Östrojen dominantı gibi sorunların artışı

Bazı çalışmalarda hormon reseptör pozitif kanserlerle (meme, over) olası bağlantılar

Neden Bazı İnsanlar Laktozu Sindiremez?

Genetik nedenler: Birçok toplumda (özellikle Asya ve Afrika kökenli bireylerde) laktaz enzimi üretimi çocukluktan sonra azalır.

Bağırsak hastalıkları (gastroenterit, çölyak, Crohn): Laktaz enziminin bulunduğu ince bağırsak yüzeyine zarar verir.

Yaş ilerledikçe laktaz üretimi doğal olarak düşebilir.

Laktoz İçeren Başlıca Gıdalar

Süt (inek, keçi, koyun)

Yoğurt

Taze ve eritme peynirler

Dondurma

Krema, kaymak

Hazır paketli gıdalar (bazı ekmekler, soslar, işlenmiş et ürünleri)